UN ECE R159 – MOIS: Yaya ve Bisikletli Çarpışma Uyarı Sistemleri

Birleşmiş Milletler Avrupa Ekonomik Komisyonu regülasyonlarından olan ECE R159 MOIS (Yaya ve bisikletli çarpışma uyarısı) sistemi GSR II ile belirli araç kategolerinde zorunlu hale gelmiştir.

ECE R159 MOIS Nedir?

ECE R159, Birleşmiş Milletler’in 1958 Anlaşması kapsamında yer alan ve büyük motorlu taşıtların Hareket Başlangıcı Bilgi Sistemi (MOIS – Moving Off Information System) ile ilgili teknik düzenlemelerini belirleyen bir regülasyondur. GSR II geçişi ile belirli araç kategorilerinde zorunlu donanım olarak bulunmaktadır.

Bu regülasyon, özellikle M2, M3, N2 ve N3 kategorilerine giren, yani otobüsler, kamyonlar ve diğer büyük araçlar gibi ağır taşıtların, düşük hızda hareket ederken ya da durağan bir pozisyondan kalkış yaparken, yayalar ve bisikletliler gibi savunmasız yol kullanıcılarını korumayı amaçlamaktadır.

Regülasyonun Amacı

R159’un ana amacı, araçların kör noktalarında kalan yayalar ve bisikletlilerle olası çarpışmaları önlemek ve sürücüleri bu tehlikelere karşı uyararak şehir içi ve trafik yoğunluğu yüksek bölgelerde savunmasız yol kullanıcılarını daha güvenli hale getirmektir.

Büyük araçların düşük hızlarda manevra yaparken bu tür kazalara yol açma olasılığı yüksektir.

Daha önce aynalar ve diğer görsel yardımcılar bu kazaları önlemek için kullanılıyordu, ancak gelişen teknolojiyle birlikte ileri sürücü asistan sistemleri bu tür kazaları önlemek için devreye girmiştir.

Kapsam

R159, motorlu taşıtların yaya ve bisikletli çarpışma uyarı sistemi ile donatılmasını gerektirir. Bu sistem, aracın ön kör noktasında bulunan yayalar ve bisikletlilerin varlığını sürücüye bildirir ve tehlike oluşturabilecek durumlarda çarpışmayı önlemek amacıyla sürücüyü uyarır.

MOIS, aracın hareket başlangıcı sırasında veya düşük hızla ilerlerken devreye girer.

Regülasyon, araçların sağdan akan trafik için geliştirildiğini varsayar, ancak soldan akan trafik için de uygun kriterlerin uyarlanabileceğini belirtir.

ECE R159 hangi araç kategorilerini kapsar?

ECE R159, M2, M3, N2 ve N3 kategorilerindeki araçlar için geçerlidir:

• M2 ve M3: 8’den fazla yolcu taşıyan otobüsler ve minibüsler.
• N2 ve N3: 3.5 tonun üzerindeki kamyonlar ve diğer ağır ticari araçlar.

Bu kategorilerdeki araçlar, genellikle büyük ve hantal olmaları nedeniyle kör noktalara sahip olduklarından, özellikle yayalar ve bisikletliler için büyük bir risk oluştururlar. ECE R159, bu riskleri en aza indirmek için bu araçların MOIS ile donatılmasını zorunlu kılar.

MOIS’in Tanımı

Hareket Başlangıcı Bilgi Sistemi (MOIS) diğer bilinen adıyla yaya ve bisikletli çarpışma uyarı sistemi, aracın ön kör noktasında yer alan yayaları ve bisikletlileri algılayan ve bu bilgiyi sürücüye ileten bir sistemdir.

İhtiyaç halinde, çarpışma riski oluştuğunda sürücüyü daha güçlü bir şekilde uyarır. Bu sistem, aracın harekete geçmeden önce veya düşük hızda ilerlerken aktif hale gelir ve sürücünün çarpışmayı önlemek için zamanında müdahale etmesini sağlar.

ECE R159 – MOIS Nasıl Çalışır?

ZF Group tarafından hazırlanan bir videoda çok sade bir şekilde sistemin amacını ve nasıl çalıştığını anlatan videoyu izlemenizi öneriyoruz;

Sinyal Türleri

MOIS’in iki ana sinyal türü sağlaması gerekmektedir:

1. Bilgi Sinyali: Bu sinyal, aracın ön kör noktasında bir yaya veya bisikletlinin var olduğunu sürücüye bildirmek amacıyla kullanılır. Sürücü, bu bilgi ile aracı güvenli bir şekilde durdurabilir ya da tehlikeyi bertaraf edebilir.
2. Çarpışma Uyarı Sinyali: Bir çarpışma ihtimali oluştuğunda devreye giren bu sinyal, daha acil ve dikkat çekici bir şekilde sürücüyü uyarır. Bu sinyal, optik, akustik ya da dokunsal uyarı şeklinde verilebilir. Özellikle çarpışmanın an meselesi olduğu durumlarda devreye girer ve sürücünün tepki süresini minimuma indirmek için tasarlanmıştır.

Teknik Gereksinimler

Regülasyonun getirdiği düzenlemeler, sistemin çeşitli koşullarda etkin şekilde çalışabilmesini gerektirir:

• Işık Koşulları: Sistem, gündüz ve gece koşullarında yeterli bir şekilde çalışmalı, düşük ışık koşullarında bile etkili olmalıdır. Özellikle 15 Lux üzerindeki ışık koşullarında çalışması beklenir.
• Algılama Alanı: Sistem, aracın ön tarafında yer alan kör noktada bulunan yayalar ve bisikletlileri tespit etmeli ve bu bilgiyi sürücüye anında iletmelidir. Ayrıca, bu sinyaller sürücü tarafından açıkça görülebilir olmalı ve karışıklığa yol açmamalıdır.
• Yanlış Uyarılar: Sistemin yanlış uyarılar vermemesi için geliştirici üreticinin, sistemin gereksiz tepkiler vermemesini sağlaması gerekir. Örneğin, yol kenarında bulunan trafik konileri, işaret levhaları veya park etmiş araçlar gibi nesneler sistem tarafından yanlışlıkla algılanmamalıdır.

Manuel ve Otomatik Devre Dışı Bırakma

Sistem, belirli durumlarda (kar, çamur gibi çevresel faktörler nedeniyle) otomatik olarak devre dışı kalabilmelidir. Sürücü, sistemi manuel olarak devre dışı bırakma yetkisine de sahip olabilir. Ancak, sistem tekrar çalıştırıldığında otomatik olarak devreye girmeli ve araç her çalıştırıldığında sistemin aktif olduğu varsayılmalıdır.

ECE R159 Test, Raporlama ve Onay İşlemleri

ECE R159, sistemin doğruluğunu ve etkinliğini belirlemek için ayrıntılı test prosedürleri belirlemiştir. Bu testlerde, araç belirli bir hızda hareket ederken veya dururken sistemin yayalar ve bisikletlileri doğru şekilde algılayıp sürücüyü uyarıp uyarmadığı kontrol edilir.

Özellikle yayalar ve bisikletlilerin karşıdan karşıya geçme durumları veya aracın önünde sabit durma senaryoları simüle edilir. Ayrıca, sistemin belirli koşullarda (örneğin düşük ışık veya sensörlerin kirlenmesi) otomatik olarak devreden çıkıp çıkmadığı da test edilir.

Yapılan testlere istinaden üretici onaylı bir STU olmaksızın kendisine ait bir test raporu veya sistem onayı ile araç tip onayı işlemlerini gerçekleştirebilir.

Özet

ECE R159, büyük araçların kör noktalarda bulunan yayalar ve bisikletlilerle olası çarpışmalarını önlemeye yönelik bir güvenlik standardıdır. Sistemin etkin çalışmasını sağlamak için belirli teknik gereklilikler ve testler öngörülmüştür.

Özellikle şehir içi trafikte büyük araçların daha güvenli bir şekilde hareket etmesine yardımcı olmakta ve savunmasız yol kullanıcılarının korunmasını sağlamaktadır.

Çok Sorulanlar

Bizi Linkedin ve Instagram hesaplarımızdan takip edebilirsiniz.